Vorige week was er Interaction ’18 in Lyon, Frankrijk. Ik ging er heen om te vertellen over “ontwerpen voor doven, maar eigenlijk voor iedereen”. Het was voor mij de eerste keer dat ik een presentatie deed op een grote internationale conferentie. Het was een interessante en verrijkende ervaring om mijn inzichten te delen met andere ontwerpers en mensen. En de reacties te zien en horen van het publiek.

Interaction is een jaarlijkse conferentie over interactief ontwerpen. Het is een initiatief van IxDa, de Interaction Design Assocation, een organisatie met meer dan 100.000 leden van de hele wereld, met 200 lokale groepen. Mijn eerste presentatie was op een lokale IxDa, DxF Café in Utrecht. Het is een eer om te mogen presenteren op een internationaal IxDa evenement.

Designing for deaf people, for everyone actually from Interaction Design Association on Vimeo.

De Interaction-conferentie houdt zich bezig met en onderhoudt een conversatie met design, technologie, en de veranderende relatie die wij hebben met onszelf, de omgeving en de maatschappij in het geheel.

Ik mocht al op de eerste dag mijn presentatie gaan houden. In een half uur vertelde ik over hoe je rekening kunt houden met doven in je ontwerp. En als je dat doet, dat je dan eigenlijk rekening houdt met iedereen.

Het is opvallend dat er nog veel onwetenheid is rondom doven en doofheid. De meeste mensen in het publiek wisten niet dat Gebarentaal niet universeel is, dat elk land z’n eigen gebarentaal heeft, en dat er zelfs dialecten zijn in gebarentaal. Voor het publiek was het een eye opener dat doven zichzelf niet als gehandicapt zien, maar dat ze dovengemeenschap eigenlijk als een culturele en linguïstiek minderheid moeten zien.

In mijn presentatie vertelde ik hoe belangrijk het is om rekening te houden met hoe je schrijft. Als je tijdens het schrijven rekening houdt met Doven, dat je dan eigenlijk rekening houdt met heel veel andere mensen: mensen die een lager of ander taalniveau hebben, of mensen die de dominante taal in hun land nog niet machtig zijn. In mijn eerdere blogpost https://eend.nl/blog/breed-publiek vertel ik daar ook over.

Een van de reacties die ik kreeg was dat als je alleen empathie gebruikt, dat niet voldoende is. Als ontwerpers hun eigen referentiekader gebruiken wanneer ze ontwerpen, en ze streven naar goede oplossingen is dat op zich goed bedoeld, maar het is toch echt een probleem als ze alleen hun eigen behoeften als basis gebruiken.

Het was voor het publiek ook heel verfrissend om iemand te zien presenteren in Gebarentaal. Ik vind het belangrijk dat ik als Dove persoon voor mezelf en voor mijn groep spreek, en niet iemand anders, een horende persoon die (zonder directe, eigen ervaring) komt uitleggen hoe het moet.

Het is en blijft grappig om te zien wat voor mij ‘gesneden koek’ is, voor anderen zo nieuw kan zijn. Het was mooi om te zien hoeveel de mensen in het publiek mijn presentatie konden waarderen en hoe ze direct en indirect proberen om hun werk en hun ontwerpproces te verbeteren. Voor veel mensen is hun perceptie over wat het betekent om Doof te zijn en om voor Doven te ontwerpen totaal veranderd.