Een nieuw jaar: nieuwe ronde, nieuwe kansen! Een goed moment om eerdere keuzes te overdenken en herzien. Wat ga je anders doen? Hoe wordt dit jaar beter? De mogelijkheden zijn eindeloos. En daar worden we gelukkig van. Toch?

De paradox

Keuzevrijheid is een luxe. Het geeft ons een gevoel van vrijheid, controle en autonomie. Totdat je er te veel van hebt, aldus Barry Schwartz over the paradox of choice. En op dat punt zijn we al een tijdje beland. Iedere dag maken we eindeloos veel keuzes. Ga bij jezelf maar na. Wat doe je vandaag aan? Wat ga je vanavond eten? Ga je sporten of Netflixen?

Van te veel keuzes word je moe en krijg je stress. We worden tegenwoordig overspoeld met informatie en mogelijkheden en moeten de juiste keuze zien te maken. Maar ons brein trekt dat simpelweg niet. Sheena Iyengar vertelt in haar TED talk dat een overdaad aan keuzes ervoor zorgt dat mensen keuzes uitstellen, slechtere keuzes maken en vaak minder tevreden zijn met de keuze die ze hebben gemaakt.

Ook in de supermarkt raken mensen overweldigd door het aantal keuzes. Het jam-experiment van Iyenger en Lepper (2000) laat zien dat mensen bij een ruim assortiment minder kopen dan wanneer het assortiment beperkt is.

Put je bezoekers niet uit

Mensen kiezen zich letterlijk een ongeluk. Veel websites dragen daar een steentje aan bij. In gebruikersonderzoeken horen wij regelmatig dat mensen door de bomen het bos niet meer zien. De informatie, de keuzes, de warboel: het wordt hen te veel en het kost te veel tijd (Hick’s law). En dus gaan ze ontevreden elders op zoek of haken helemaal af.

Dat kan anders!

#1 Schrap keuzes

Less is more. Dus beperk de informatie en het aantal keuzes per pagina. Soms is het beter om een extra pagina toe te voegen, zodat de keuzes per pagina behapbaar blijven. Een extra klik vinden mensen niet erg als ze daarmee hun doel sneller bereiken.

Tijdens een gebruikersonderzoek voor de provincie Groningen testten wij twee versies van de homepage. Eén met vijf links en een met twaalf links. De reactie van de mensen sprak voor zich: ‘Dat is wel fijn, dat je maar vijf dingen hebt waar je uit hoeft te kiezen. Oh, lekker. Daar word ik altijd zo moe van. Keuzestress. Ik heb hier niet zoveel keuzestress.’

#2 Categoriseer

Mensen kunnen meer categorieën aan dan keuzes, aldus Sheena Iyengar. Als je het aantal keuzes niet direct kan verminderen, deel ze dan op in categorieën. Baseer categorieën op onderzoek. Ze moeten herkenbaar zijn voor de bezoeker, niet voor de organisatie. Deel projecten bijvoorbeeld in op onderwerp, locatie of doelgroep. Of maak alledrie mogelijk met behulp van een filter. Zo vergemakkelijk je de zoektocht voor je bezoeker.

#3 Chunk je content

Groepeer je content op basis van een goede visuele hiërarchie. Zo weet de bezoeker welke informatie bij elkaar hoort en wat zijn aandacht wel of niet verdient. Het maakt pagina’s scanbaar. En dat vergt minder mentale inspanning dat het doorploeteren van ellenlange teksten.



Houdt lijstjes en paragrafen kort. Optimaliseer je regellengtes: nooit minder dan 7 en meer dan 12 woorden per regel. Zorg voor voldoende onderscheid tussen koppen, tekst, call to actions en links. En heel belangrijk: zorg voor voldoende witruimte. Bouw je pagina’s niet vol.

#4 Licht populaire items uit

Accentueer veelbezochte content of producten. Achterhaal deze bijvoorbeeld uit je statistieken, een toptaken enquete of interviews met je bezoeker. Plaats populaire items op een prominente plek en laat ze opvallen. Zo help je bezoekers snel op weg naar wat voor hen belangrijk is.

#5 Wees herkenbaar

Sluit aan bij de kennis en ervaring van je bezoekers met andere websites. Houdt rekening met hun mentale modellen. Zorg voor een consistent ontwerp met herkenbare patronen. Beperk het aantal paginatypes en elementen. Zorg dat ze er hetzelfde uitzien en op dezelfde plek staan. Zo leert je bezoeker sneller de website te gebruiken.

#6 Vermijd decoratie

Gebruik visuele elementen alleen als ze een toegevoegde waarde hebben. Form follows function. Gebruik kleuren dus bewust en met mate. Plaats geen illustraties en afbeeldingen puur om de boel op te leuken als je website veel tekst bevat. Het leidt meestal af. Beter kun je bekijken hoe je je tekstuele content kunt optimaliseren. Is tekst überhaupt wel de juiste vorm?

Een gelukkig 2019

Maak je bezoeker dit jaar echt gelukkig: verlos ze van nog meer keuzestress. Vereenvoudig je website en zorg voor een minimale mentale belasting. Begin klein, bijvoorbeeld met één van bovenstaande tips. Want iets verbeteren, is altijd beter dan niets!