Energie in Nederland
Het Nederlandse energiesysteem overzichtelijk in beeld
Ewout Pikaar - Public Affairs advisorEend gaf met een gedegen procesvoorstel het vertrouwen dat wij een eindproduct in handen zouden krijgen waarmee we ons doel zouden bereiken; een website waarbij complexe informatie over de energievoorziening intuïtief en aantrekkelijk wordt weergegeven. Na interviews, workshops en gebruikerstests en een flinke dosis creativiteit kwamen de mensen van Eend met een mooi voorstel. Uiteindelijk hebben ze alles in huis gehad om het naar volledige tevredenheid voor elkaar te boksen!
Het Nederlandse energiesysteem overzichtelijk in beeld brengen, met alle cijfers over energie in Nederland van 2000 tot nu. Dat was de wens van EBN (Energie Beheer Nederland B.V.). EBN is een onderneming die namens de Staat investeert in de opsporing, winning en opslag van gas en olie.
Geïnformeerde dialoog
EBN wil een rol spelen in de energietransitie en de discussie aanwakkeren over toekomstige ontwikkelingen. Via objectieve voorlichtingsmaterialen probeert de onderneming bij te dragen aan de ‘geïnformeerde dialoog’.
De discussie over energie en duurzaamheid is in de praktijk snel gepolariseerd. EBN probeert het maatschappelijke debat te ondersteunen met concrete cijfers. Ook wil het mensen ervan bewust maken dat ons energiesysteem best ingewikkeld in elkaar zit en dat de stap naar duurzame energie complex is.
Vervolg op infographic
Eerder had de organisatie zelf een infographic en andere materialen laten maken. Deze lieten cijfers van één jaar zien waarmee je snel een beeld kreeg van het Nederlandse energiesysteem.

Deze infographic was een groot succes. Omdat zoiets nog niet bestond, voorzag het in een duidelijke behoefte bij energiebedrijven, maatschappelijke organisaties en de politiek. Als vervolg hierop kreeg Eend de opdracht om hiervan een nieuwe online variant te maken.
Begrijpelijk voor
Voor wij aan ons ontwerp begonnen, was er een kick-off met de projectgroep. Hierin stelden we samen vast voor wie we deze website zouden gaan maken. De belangrijkste doelgroepen zijn beleidsmakers uit de politiek, direct betrokken energiebedrijven en opiniemakers uit de media.
Om ook het algemene publiek met interesse in het onderwerp te bereiken, wilde EBN dat de informatie zo toegankelijk mogelijk werd gepresenteerd. Aangezien bij de opdrachtgever vooral deskundigen werken, was het best lastig om hun specialistische kennis te vertalen naar publieksvriendelijke data.
Cijfers vertalen
In de digitale versie verwerkten wij cijfers van onder meer CBS uit de periode 2000–2016. Deze laten niet alleen zien wat wij in Nederland per jaar verbruiken en produceren, maar ook wat de trends waren in de afgelopen periode. Hiermee kun je zien dat veranderingen niet zo snel gaan.

Het was een uitdaging voor ons om alle cijfers te begrijpen en vanuit een complex spreadsheet een overzichtelijke weergave te maken. Deze weergave toont per jaar of per periode:
- de energieproductie
- het energieverbruik
- de energieomzetting en – verlies
- de uitstoot van broeikasgassen
Maar het gaat om meer dan alleen droge cijfers. We willen vooral mensen helpen om het verhaal achter het Nederlandse energiesysteem beter te begrijpen. Bijvoorbeeld door te laten zien waar onze energie vandaan komt: welk deel winnen we zelf, hoeveel importeren we en wat doet ons land met de energie die we overhouden? Maar ook: wat komt er kijken bij het omzetten van energie in elektriciteit en warmte? En wie verbruikt al die energie en waarvoor?
Aantrekkelijk ontwerp
Wij hebben een aantrekkelijk ontwerp gemaakt om de cijfers te tonen, met veel kleur en illustraties. Herkenbare elementen zoals icoontjes leiden je door de informatie heen.
We hebben tussentijds gebruikersonderzoek gedaan, ook met jongeren. De resultaten van de onderzoeken waren positief, mensen konden makkelijk hun weg vinden in de informatie.
Webontwikkelaar Arno Hoogma heeft de technische uitvoering van de online tool verzorgd. De site is ook mobiel uitstekend bruikbaar.
De website Energie in Nederland werd begin 2018 feestelijk gelanceerd. Alleen de meest recente cijfers moeten nog worden toegevoegd. We verwachten dat de site een nuttige bijdrage kan leveren aan de maatschappelijke dialoog. En dat ook mensen met weinig voorkennis snel zien: ‘O, zit het Nederlandse energiesysteem zo in elkaar?’